Het paleis, de loods en de leegstand
		Zomaar, opeens, verrezen bijna tegelijk drie forse kunstpanden in de Korrewegwijk. Of liever, ze stonden er al, maar zijn nu aan de kunst gewijd. Ze staan ook eigenlijk net niet in de Korrewegwijk, maar er vlak naast. Het zijn net stadswijkmarkeringen. Welk Vogelaarkwartier in Nederland kan op zoveel cultuur bogen? En aardig is dat, nu de maatschappij zich weer sterk in klassen aan het splitsen is, er voor elke klasse een eigen gebouw staat: het Paleis, de Loods en, pas gekraakt, de Hunzerheem.
		Klasse 1: Het paleis
		Het hoogst op de financiële ladder staat natuurlijk het voormalig scheikundig laboratorium, aan het Boterdiep, bij de Jumbo. Het werd afgelopen september, na een jarenlange renovatie, met veel tamtam, en een gongslag door nieuwbakken burgemeester Rehwinkel, geopend. Daar zijn kostbare woningen gerealiseerd, daar zijn nu bedrijven gevestigd, daar werken nu vormgevers, ontwerpers, filmmakers, schrijvers en ook beeldende kunstenaars die het betalen kunnen. De ateliers werden verkocht tegen een niet al te belachelijk hoog bedrag en de kunstenaars konden er zelfs een prettige lening voor krijgen, maar er was natuurlijk wel een bovenkunstenaarsmodaal inkomen voor nodig. De meeste kunstenaars zijn dan ook wat ouder, behalve degenen die beneden in de starter-ateliers zitten. Die zijn te huur, je komt er alleen in als je niet langer dan twee jaar geleden bent afgestudeerd en je mag er hooguit twee jaar blijven. De jonge kunstenaars daar zijn doorgaans erg blij, ook al zijn de ateliertjes met een keukentafel en een laptop al bijna vol. Gouden kachelpijp Het gebouw is zo mooi en zo monumentaal, en van binnen zo bijzonder opgeknapt, met door diverse vormgevers ontworpen gastenverblijven, dat de opgetogen gebruikers besloten hebben de naam ‘Laboratorium’ te vervangen door ‘Het Paleis’. ‘Als ze maar geen lakeien laten rondlopen’ dacht ik, toen ik langs de Jumbo reed, op weg naar de opening. En daar stond, in de paleisdeur, een nors kijkend heerschap in een achttiende-eeuws kostuum, met toupet. Binnen werden in de voormalige collegezaal beschuiten geserveerd, onder het toeziend oog van een koningin, met een gekartelde gouden kachelpijp als kroon. Wethouder Jaap Dijkstra, gedeputeerde Hans Gerritsen èn de directeur van woningcorporatie Nijestee lieten zich gedwee op een twee meter hoge troon hijsen, om vandaar hun toespraken te houden. Petra Koonstra, de inmiddels geridderde hoofdaanjaagster van dit alles, kreeg de nodige pluimen. De hele verdere dag konden bezoekers zich aan de gastenverblijven, ateliers en bedrijfsruimtes vergapen. Al die verschillende disciplines kunnen elkaar nu heerlijk gaan kruisbestuiven.
		Klasse 2: De Loods
		Van een heel ander kaliber is De Loods, 650 meter verderop, aan de Oosterhamrikkade nummer 7. Het pand ziet er van buiten niet uit, maar er hebben geruisloos negentien atelierloze kunstenaars onderdak gevonden, dankzij CareX, de gemeente, atelierorganisatie Havik èn Stichting GRIB (Groningen in Berlijn). Ook hier was ooit een universiteitsonderdeel gevestigd, geen laboratorium, maar de opslag medicijnen van het UMCG. Worden in het Laboratorium, nu Paleis, kunstproeven gedaan, hier wordt de kunst beter gemaakt, zou je zeggen. Hier lopen geen lakeien rond, en schitteren geen gouden kronen, maar er staan gewoon houten schotten zodat ieder zijn eigen ruimte heeft. Verwarming is er nauwelijks; de arme kunstenaars, die dikke contracten, bulkend van de kleine lettertjes, hebben moeten ondertekenen, mogen geen elektrische kacheltjes aansluiten. Ze betalen echter maar één euro per vierkante meter vloer. Er wordt inmiddels over gedacht om een subsidie aan te vragen voor thermo-ondergoed. Meer daarover, en of het gebouw inderdaad ‘De Koelkast’ gaat heten, kunt u horen op de officiële opening, als de winter begint, op 21 december 2009. Wie weet heeft burgemeester Peter Rehwinkel dan ook tijd om op een gong te komen slaan, of gewoon de bedrijfsbel te laten rinkelen. En volgend jaar komt er een tentoonstelling; stichting GRIB regelt dan wellicht weer een uitwisseling met Berlijn.
		Klasse 3: Hunzerheem
		Met een verwaarloosbaar budget is het voormalige seniorenpand Hunzerheem, aan het eind van de Asingastraat onder de tunnel door, in een kunstflat veranderd. Dat wil zeggen, het gebouw is gekraakt ter gelegenheid van de nieuwe antikraakwet, en de krakers willen er woonruimte realiseren èn ateliers. Dat was eerder ook de bedoeling van de woningbouwvereniging: studenten boven, kunstenaars beneden, maar de plannen werden op de lange baan geschoven. Er zouden tijdelijk ouderen uit een ander pand onderdak vinden, maar dat ging niet door. Beneden hangen nog de affiches van Ad Hoc, het bedrijf dat nette kunstenaars ateliers van vele honderden vierkante meters in bruikleen geeft, zolang ze zich koest houden, niet meedoen aan atelierroutes, toestemming vragen voor vakantie, en bereid zijn binnen twee weken te verkassen. Ze mogen bovenal geen dreadlocks hebben, en ik neem aan dat bakbrommers ook niet in de buurt mogen komen. Nu zijn ze er toch. Vanaf de hoogste verdieping is een gigantisch spandoek opgehangen waarop je kunt lezen dat het object nu wordt beheerd door autonoom leegstandsbeheer Grunn. Of er al in de ateliers gewerkt wordt weten we niet; daarover hoort u de volgende keer meer. Henk Puts
		Het Paleis, Boterdiep 111 (hoek Bloemsingel), Groningen, www.hetpaleisgroningen.nl De Loods, Oosterhamrikkade 7, Groningen, www.havik-groningen.nl Hunzerheem, Populierenlaan 1, Groningen, www.hunzerheem.info